Eski ABD Başkanı Donald Trump’a Pensilvanya mitingi sırasında suikast girişiminde bulunulmasının ardından saldırganın kullandığı silah merak konusu oldu.
Washington Post’un haberine göre, adının açıklanmasını istemeyen ABD’li yetkili, Trump’a miting sırasında suikast girişiminde bulunduğu bildirilen ve olay yerinde öldürülen şüphelinin “ArmaLite Rifle Model 15” (AR-15) tipi yarı otomatik tüfek kullandığını belirtti.
Şüpheli Thomas Matthew Crooks’un kullandığı AR-15 tipi yarı otomatik silah, başta askeri alanda kullanılması için tasarlansa da silah üreticilerinin kendi versiyonlarını piyasaya sürmesiyle ABD’de sivillerin en çok satın aldığı silahlardan biri haline geldi.
Crooks’un kullandığı AR-15, ABD ordusunda kullanılan M16’nın yarı otomatik sivil modeli.
ABD’DE 16 MİLYON KİŞİDE VAR
Washington Post ve Ipsos’un 2022’deki anket verilerine göre, ABD’de her 20 yetişkinden 1’i Trump’a saldırıda kullanılan AR-15 tipi tüfeğe sahip. Bu da yaklaşık 16 milyon kişinin en az birinde AR-15 bulunduğu anlamına geliyor.
991 milimetre uzunluğunda, 2,97 kilogram ağırlığındaki tüfeğin etkili menzili 457 metre.
Yüksek hızda mermi ateşleme özelliğine sahip silahtan çıkan mermiler, organları bir anda yok edebilecek kadar yoğun bir şok dalgasıyla hedefe isabet ediyor.
AR-15’in küçük ve hafif olan 223 kalibrelik (5,56 milimetre) mermisinin namlu çıkış hızı yaklaşık saniyede 1006 metre. Ayrıca 6 futbol sahası kadar mesafeyi 1 saniyede katedebiliyor.
Merminin göğüs boşluğuna isabet etmesi halinde akciğer dokusunu parçalayabileceği, sinirlere ve damarlara zarar verebileceği, ölüme sebep olan şiddetli kanamalara yol açabileceği belirtiliyor.
Hız nedeniyle mermi, “blast etkisi” oluşturması sonucu vücutta ilerlediği çizginin dışında da iç yaralanmalara yol açıyor.
AR-15 tarzı yarı otomatik silahın mermisi, hedefe isabet ettikten sonra vücuttan çıkış bölgesinde 9 milimetrelik mermili bir tabancanınkine oranla daha büyük, açık bir yaraya neden oluyor.
Görgü tanıkları, silahın ateşlendikten sonra havai fişek ya da “kükreme gibi yüksek bir ses” çıkardığını ifade ediyor.
Washington Post ve Ipsos’un 2022’deki anketi de AR-15’e sahip kişilerin, genelde “40-65 yaşlarında beyaz tenli erkek ve Cumhuriyetçi Parti destekçilerinden olduğunu” ortaya koyuyor.
NE OLMUŞTU?
Cumhuriyetçi Partiden başkanlık için yarışan eski ABD Başkanı Trump, Pensilvanya’daki mitingde kürsüden destekçilerine hitap ettiği sırada silahlı saldırıya uğramıştı.
Sağ kulağından yaralanan Trump’ın sağlık durumunun iyi olduğu bildirilmişti.
Saldırıda mitinge katılan 1 kişi ölmüş, 2 kişi yaralanmıştı.
ABD Gizli Servisi, miting alanının dışındaki yüksek bir yerden kürsünün bulunduğu noktaya birçok kez ateş eden saldırganın etkisiz hale getirildiğini açıklamıştı.
ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI), saldırıyı suikast girişimi olarak tanımlamıştı.
FBI incelemelerin ardından suikast girişiminde bulunan ve olay mahallinde öldürülen şüphelinin 20 yaşındaki Thomas Matthew Crooks olduğunu açıklamıştı.
BİREYSEL SİLAHLANMA TARTIŞMASI ALEVLENDİ
ABD’de gündemi sürekli meşgul eden konulardan biri olan bireysel silahlanma sorunu, ülke anayasasındaki ikinci değişiklik maddesine dayanıyor.
“Silahlanma hakkı” olarak bilinen yasada, “Düzenli bir milis gücü, hür bir eyaletin güvenliği için zorunlu olduğundan halkın silah bulundurma ve taşıma hakkı ihlal edilmeyecektir” ifadesi yer alıyor.
Trump’ın suikast girişimine maruz kaldığı yer olan Pensilvanya eyaleti, on yıllardır silah satışlarında alıcıların geçmişine dönük kontroller yapılmasını zorunlu tutuyor. Bu kontrollerde, alıcıların suç ve akıl sağlığı, aile içi şiddet ve uyuşturucu kullanım geçmişleri gibi konulara bakılıyor. Pensilvanya, 2018’de, silahları aile içi istismarcılardan uzak tutmak için güçlü hükümler içeren bir yasa çıkardı ancak eyalette hala birkaç temel silah yasasının eksik olduğu belirtiliyor.
Eyalette, 21 yaş ve üstü kişiler, ateşli silah taşıma ruhsatı için başvuru yapabiliyor. İptal edilmediği sürece 5 yıl geçerli bu ruhsat, kişilerin üzerlerinde veya bir araçta gizlenmiş olarak ateşli silah taşımalarına izin veriyor.
Eyaletin resmi internet sitesine göre, Pensilvanya’da 1 Temmuz itibarıyla ateşli silah taşıma ruhsatı izni 1 milyon 638 bin 341 iken, spor için avlananlara verilen izinler ise 10 bin 335 olarak kaydedildi.
Pensilvanya’da Trump’a yapılan suikast girişiminde kullanıldığı belirtilen AR tipi yarı otomatik tüfek de dahil olmak üzere uzun namlulu silah (tüfek, pompalı, yarı otomatik tüfek) satın almak için asgari yaş 18, kısa namlulu silahları satın alma yaşı ise 21.
Eyalette tek seferde satın alınabilecek silah sayısında herhangi bir sınırlama yokken mühimmat satışına ilişkin de neredeyse hiçbir düzenleme bulunmuyor.
Uzun namlulu silahların ruhsatsız satıcılar tarafından satışlarında ise alıcıların geçmişine dönük kontroller yapılmıyor.
SİLAH KAYNAKLI ÖLÜM 2021’DE REKOR KIRDI
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinin (CDC) son istatistiklerine göre, 2021’de 48 bin 830 Amerikalı ateşli silah kaynaklı sebeplerle öldü.
Bu, 2021’de kayıtlara geçen diğer tüm yıllardan daha fazla Amerikalının silah kaynaklı yaralanmalar nedeniyle hayatını kaybettiği anlamına geliyor.
DÖRT EYALETTE ÖLÜM ORANI YÜKSEK
CDC’nin verilerine göre, Mississippi, Louisiana, Alabama ve Wyoming, en çok silah kaynaklı ölüm oranına sahip eyaletleri olarak göze çarpıyor.
Silah kaynaklı cinayetlerin dağılımında başkent Washington başı çekerken Mississippi, Louisiana, Alabama ve New Mexico eyaletleri ise Washington’ı takip eden eyaletler oldu.
Washington’da 2021’de her 100 bin kişiden 22,3’ü silah kaynaklı cinayete kurban giderken bu oran Mississippi’de 21,2, Louisiana’da 18,4, Alabama’da 13,9 ve New Mexico’da ise 11,7 oldu.
SİLAH TÜRLERİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR
ABD Federal Soruşturma Bürosunun (FBI) verilerine göre, ülkede 2020’de 13 bin 620 silah kaynaklı cinayet kaydedildi ve bu vakaların yüzde 59’unda kısa namlulu silah kullanıldı.
Cinayetlerin yüzde 3’ünde uzun namlulu tüfekler, yüzde 1’inde pompalı tüfek, geri kalan yüzde 37’sinde ise “türü belirlenmeyen silahların” kullanıldığı kaydedildi.
FBI’ın topladığı veriler, ABD genelindeki polis birimlerinin gönüllü olarak FBI ile paylaştıkları bilgilerden kaynaklanıyor. Bu veriler, ülkedeki silah kaynaklı cinayetlerin hepsinin detayını içermiyor.
ABD’deki silahlı şiddet olaylarını arşivleyen Silah Şiddeti Arşivi (GVA) verilerine göre, ABD’de 2023’ün ilk beş ayında 268 toplu silahlı saldırı düzenlenmişti.
Verilere göre, ülkenin farklı bölgelerinde son 5 ayda silahlı şiddet olaylarında 17 bin 737 kişi yaşamını yitirmiş, 14 bin 723 kişi yaralanmıştı.
News
